به یاد مسرور

دکتر محرم رضایتی کیشه خاله

مرحوم استاد مسرور ماسالی از چهره‌های نام‌آشنا و تأثیرگذار در عرصة فرهنگ و ادبیات تالشی است. فعالیتهای‌ ادبی او به صورت رسمی با سرودن منظومة «خندیله پشت» در آغاز دهة پنجاه شروع شد. این اثر که حاوی نکات ظریف و ارزشمندی از فرهنگ شفاهی قوم تالش است، نقطة عطفی در جنبش ادبی و فرهنگی تالش در دهه‌های اخیر به حساب می‌آید. به تعبیری دیگر، «خندیله پشتِ» مسرور، اولین اثر جدی، مهم و ماندگار تالشی در حوزة ادبیات مکتوب است.

   او در این اثر ارجمند، روایتگر بخشی از خوشیها، غمها، آرزوها و امیدها، و نقشبند برخی خاطرات و آداب و سنن قوم سرفراز تالش است که رشتة پیوند جانها و نماد هویت دیرینة آنها، یعنی گلبانگ شیرین تالشی، قرنهاست که استوار و محکم به حیات معنوی خویش ادامه می‌دهد. آری او «خندیله پشتِ» خود را با دیبای تالشی ‌آراست و زیب و جمال آن را از او گرفت. زیرا خوب دریافته بود که فرهنگ دیرین، زبان دیرین می‌خواهد. به نظرم اگر از استاد مسرور، تنها همین اثر باقی می‌ماند، بر علو طبع و قدرت نظم او کافی بود. پژوهشهای بعدی مرحوم مسرور نشان داد که عرصة توانایی او قلمروی گسترده دارد. او علاوه‌بر انتشار چند دفتر شعر تالشی و فارسی، در حوزة زبان (دستور و فرهنگ) تالشی نیز در قالب چند اثر، توانمندی خود را آزمود.

    مرحوم مسرور از نظر اخلاقی، فردی فروتن، مهربان، نرم‌خو، باگذشت، و در عین‌حال صبور، غیور و صریح‌اللهجه بود. لحن سخنش چون به نظم می‌‌پیوست، باصلابت و مطنطن می‌شد و رنگ حماسه می‌گرفت؛ با کوه و جنگل انس و الفتی داشت و کلیدواژگانش اغلب از راش و راشستان خالی نبود. همگنان را دوست می‌داشت، مخصوصاً اهل فضل و ادب را؛ بر درِ ارباب بی‌مروت دنیا نمی‌نشست. اهل مجامله و تملق نبود. زبان به مدح و ستایش ناکسان نگشود و دُرّ لفظ تالشی را هیچ‌وقت در پای نااهلان و دونان نریخت. نکوهش نیکوان و بزرگان را بر نمی‌‌تافت. حرمت قلم و اهلش را به خوبی پاس ‌می‌داشت. و ... ادامه ی مطلب ...

ادامه نوشته

شعری از فرزاد بختیاری مرکیه - گویش ماسالی (تالشی جنوبی)

                                                            هَشي كرا

                                                            ويشو

                                                            دييرمازه

 

                                                            وَري

                                                            سلنده كو

                                                            آماله

 

                                                            جيره پــِره

                                                            كو سينه كو

                                                            تنخا آدمي

                                                            رييه

                                                            وَري ديلي

                                                            كارييه

                                                     و ... ادامه ی مطلب ...

ادامه نوشته